معنای شیعه
سؤال: واژه شیعه به چه معنایی است و از چه زمانی رواج یافته است؟ جواب: واژه شیعه در کتابهاى لغت به معنى پیرو، هوادار، حزب و دسته آمده است. این کلمه به همراه مشتقاتش هشت بار در قرآن در معانى لغویش به کار رفته و خداى متعال حضرت ابراهیم خلیل را از پیروان حضرت نوح معرفى کرده و مى فرماید: «و انّ منْ شیعته لابراهیم، إذْ جاءَ ربّه بقلب سلیم»[1]. شیعه در اصطلاح به پیروان حضرت امیر(علیه السلام) و اهل بیت پیامبر اطلاق مى گردد. در نیمه نخست قرن اوّل از پیروان و هواداران حضرت على(علیه السلام) با عنوان شیعة علیّ(علیه السلام) یاد مى شد و این لفظ در مقابل شیعة عثمان بود که به طرفداران عثمان اطلاق مى گردید. در أشعار و رجزهاى جنگ جمل و صفین اصطلاح «أنا على دین علىّ(علیه السلام)» و «أنا على دین عثمان» نیز به کار رفته است. کم کم در طول تاریخ لفظ شیعه با پیروان حضرت امیر(علیه السلام) مترادف گردید و واژه عثمانیّه بر هواداران عثمان و امویان اطلاق گردید.[2]
منابع 1. سوره صافات، آیه 83 - 84. 2. درسنامه تاریخ و عقائد اسماعیلیه، مهدی فرمانیان، ص 19