آیا این خیل عظیم جمعیت غیر شیعه وارد جهنم می‌شوند؟! در عصر ما از شش میلیارد انسان فقط سیصد یا چهارصد میلیون نفر شیعه هستند و در اعصار گذشته نیز همین تناسب برقرار بود.

 برای روشن‌تر شدن موضوع، لازم است حتماً نکات ذیل مورد توجه قرار گیرد:

 الف – این سؤال گاهی در مجالس و محافل چنان با بغض از شیعیان سؤال می‌شود که گویی مقصر جهنمی شدن کفار و اهل عناد با خداوند کریم، شیعیان هستند و نه دنیا دوستی، کفر و فساد خودشان! و حال آن که شیعیان نه تنها هیچ اصراری به جهنم رفتن دیگران ندارند، بلکه بر اساس باورهای اعتقادی و آموزه‌های اخلاقی مذهبی خود، بسیار مشتاق‌اند که خود و همگان هدایت شده و عاقبت به خیر شوند .

ب – هیچ سندی وارد نشده که حتی شیعیان نیز چون شیعه هستند، همگی مستقیم و بدون هیچ حساب و کتابی به بهشت واصل می‌شوند، چه بسا شیعیان بسیاری نیز مستحق تحمل عذاب‌های کوتاه یا بلند در جهنم گردند.

 ج – مهم‌ترین موضوع لازم برای دانستن این است که «بهشت و جهنم» را دو مقوله‌ی جدای از زندگی فرض ننماییم. نباید گمان نمود که زندگی چیزی است و بهشت و جهنم چیز دیگری. بلکه زندگی راهی است که منتهای آن یا بهشت است و یا جهنم. چنان چه پیامبر اکرم صلوات الله علیه و آله فرمود: «الدنیا مزرعة الآخرة – یعنی دنیا مزرعه‌ی آخرت است». هر چه این جا بکارید، آنجا درو و برداشت خواهید نمود. و هر مسیری الزاماً به مقصد خود می‌رسد و ممکن نیست که آدمی در مسیری حرکت نماید و به مقصد دیگری برسد. لذا اگر کسی مسیر جهنم را برگزید، از هم اکنون در جهنم قرار می‌گیرد و روزی که به مقصد نهایی رسید و پرده‌ها کنار رفت، حقیقت عمل خود را که آتش است می‌بیند و می‌چشد. چنان چه در مورد کسانی که مثلاً مال یتیم می‌خورند، می‌فرماید: آنها از هم اکنون آتش را وارد شکم‌های خود می‌کنند، اما نمی‌فهمند:

 «إِنَّ الَّذینَ یَأْکُلُونَ أَمْوالَ الْیَتامى‏ ظُلْماً إِنَّما یَأْکُلُونَ فی‏ بُطُونِهِمْ ناراً وَ سَیَصْلَوْنَ سَعیراً» (النساء - 10)

 ترجمه: کسانى که اموال یتیمان را به ظلم و ستم مى‏خورند، (در حقیقت،) تنها آتش مى‏خورند و بزودى در شعله‏هاى آتش (دوزخ) مى‏سوزند.

 یا در مورد کسانی که به خاطر اندک متاع و لذت دنیا آیات خدا را کتمان و تکذیب می‌کنند، می‌فرماید:

 «إِنَّ الَّذینَ یَکْتُمُونَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ الْکِتابِ وَ یَشْتَرُونَ بِهِ ثَمَناً قَلیلاً أُولئِکَ ما یَأْکُلُونَ فی‏ بُطُونِهِمْ إِلاَّ النَّارَ وَ لا یُکَلِّمُهُمُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَ لا یُزَکِّیهِمْ وَ لَهُمْ عَذابٌ أَلیمٌ» (البقره – 174)

 ترجمه: کسانى که کتمان مى‏کنند آنچه را خدا از کتاب نازل کرده، و آن را به بهاى کمى مى‏فروشند، آنها جز آتش چیزى نمى‏خورند (و هدایا و اموالى که از این رهگذر به دست مى‏آورند، در حقیقت آتش سوزانى است.) و خداوند، روز قیامت، با آنها سخن نمى‏گوید و آنان را پاکیزه نمى‏کند و براى آنها عذاب دردناکى است‏.

 و در مورد کافرین می‌فرماید که جهنم از هم اکنون بر آنها احاطه دارد:

 «وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ ائْذَنْ لی‏ وَ لا تَفْتِنِّی أَلا فِی الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحیطَةٌ بِالْکافِرین» (التوبه – 49)

 ترجمه: بعضى از آنها مى‏گویند: «به ما اجازه ده (تا در جهاد شرکت نکنیم)، و ما را به گناه نیفکن»! آگاه باشید آنها (هم اکنون) در گناه سقوط کرده‏اند و جهنم، کافران را احاطه کرده است! ‏

 در مورد بهشتیان نیز همین‌طور است. کسانی که اهل ایمان و عمل صالح هستند، از هم اکنون در یک آرامش و آسایش ابدی قرار دارند. بهشت جای امنیت و راحتی است و برای آنها از هم اکنون هیچ خوف و غمی وجود ندارد:

 «قُلْنَا اهْبِطُوا مِنْها جَمیعاً فَإِمَّا یَأْتِیَنَّکُمْ مِنِّی هُدىً فَمَنْ تَبِعَ هُدایَ فَلا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ» (البقره - 38)

 ترجمه: گفتیم: «همگى از آن، فرود آیید! [در زمین زندگی کنید]، هر گاه هدایتى از طرف من براى شما آمد، کسانى که از آن پیروى کنند، نه ترسى بر آنهاست، و نه غمگین شوند.»

 «بَلى‏ مَنْ أَسْلَمَ وَجْهَهُ لِلَّهِ وَ هُوَ مُحْسِنٌ فَلَهُ أَجْرُهُ عِنْدَ رَبِّهِ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ» (البقره -112)

 ترجمه: آرى، کسى که روى خود را تسلیم خدا کند و نیکوکار باشد، پاداش او نزد پروردگارش ثابت است نه ترسى بر آنهاست و نه غمگین مى‏شوند.

 پس کسانی که وارد بهشت یا جهنم می‌شوند، از هم اکنون خود مسیر را انتخاب کرده و در آن گام بر می‌دارند، نه این که در این دنیا زندگی جداگانه‌ و بی ربطی به آخرت داشته باشند و در آخرت به ناگاه وارد بهشت یا جهنم ‌شوند.

  د – همان‌طور که بیان گردید، رابطه و تناسب بهشت و جهنم نسبت به زندگی، رابطه‌ی اجزاء و مقاطع یک خط طولی است. مثل رابطه‌ی عدم تحصیل با بی‌سوادی – بی‌کاری با فقر – بی‌فکری با گرفتاری – عدم مراقبت سلامت جسم با بیماری یا پیری زودرس ... و یا رابطه و تناسب تحصیل با کسب علم و با سوادی – کار و تلاش با رونق اقتصادی – فکر و تأمل با گذر از گرفتاری‌ها و حل مشکلات – توکل و توسل با امید و فرج – رعایت اصول بهداشت با سلامتی و عمر طولانی‌تر و ... .در چنین رابطه و تناسبی، دیگر کثرت و یا قلت نقشی ندارد.

 جمع‌بندی:

 چون عالم خلقت از سوی خالق حکیم بر اساس نظمی هدفدار بنا شده است، رسیدن هر متحرکی به هدف مسیر حرکت خود لازم و شک ناپذیر است، که اگر غیر از این بود، در دنیا نیز هیچ حرکت معلومی صورت نمی‌پذیرفت و کشف هیچ علمی ـ حتی علوم تجربی - نیز میسر نمی‌گردید. چرا که علوم تجربی نیز بر اساس قاعده‌ی ثابت و معلوم کشف می‌گردند. لذا فرمود:

 «‌اللَّهُ لا إِلهَ إِلاَّ هُوَ لَیَجْمَعَنَّکُمْ إِلى‏ یَوْمِ الْقِیامَةِ لا رَیْبَ فیهِ وَ مَنْ أَصْدَقُ مِنَ اللَّهِ حَدیثاً» (النساء - 87)

 ترجمه: خداوند، معبودى جز او نیست! و به یقین، همه شما را در روز رستاخیز- که شکى در آن نیست- جمع مى‏کند! و کیست که از خداوند، راستگوتر باشد؟

 پس، در یک قاعده‌ی عقلی و علمی، کثرت یا قلت دلیلی برای تغییر اصول نیست و نباید از کثرت یک خطا تعجب نمود و گمان نمود که چون مقدار آن کثرت دارد، لابد اصول آن تغییر می‌یابد. لذا خداوند متعال به پیامبرش می‌فرماید که کثرت جمعیت یا اموال کفار موجب تعجب تو نگردد:

 «فَلا تُعْجِبْکَ أَمْوالُهُمْ وَ لا أَوْلادُهُمْ إِنَّما یُریدُ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ بِها فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ تَزْهَقَ أَنْفُسُهُمْ وَ هُمْ کافِرُونَ» (التوبه - 55)

 ترجمه: و (فزونى) اموال و اولاد آنها، تو را در شگفتى فرو نبرد خدا مى‏خواهد آنان را به وسیله آن، در زندگى دنیا عذاب کند، و در حال کفر بمیرند.